Vườn Quốc Gia Phong Nha – Kẻ Bàng và những điều bạn chưa biết

Nhắc tới Quảng Bình nhiều người sẽ nghĩ ngay tới Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, một trong những địa điểm du lịch nức tiếng tại Việt Nam. Nơi đây được thiên nhiên ưu đãi và ban tặng cho nhiều kỳ quan vô cùng độc đáo và đặc sắc. Trong bài viết hôm nay xin mời bạn theo chân Phong Nha Explorer cùng khám phá kỳ quan này nhé!

Giới thiệu đôi nét về Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng

Nằm ở phía Bắc dãy Trường Sơn, Phong Nha Kẻ Bàng thuộc địa phận 5 xã Tân Trạch, Thượng Trạch, Phúc Trạch, Xuân Trạch và Sơn Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. Nơi đây đã 2 lần được UNESSCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới theo 2 tiêu chí là địa chất, địa mạo năm 2003 và đa dạng sinh học, sinh thái vào năm 2015.

Vườn Quốc Gia Phong Nha – Kẻ Bàng nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh Quảng Bình, cách thành phố Đồng Hới khoảng 50km. Phía Tây và Tây Nam giáp Lào, phía Bắc giáp huyện Minh Hóa, phía Đông và Đông Nam giáp huyện Quảng Ninh.

Nguồn gốc tên gọi

Tên gọi vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng được ghép từ tên động Phong Nha và tên khu vực rừng núi đá vôi Kẻ Bàng.

Động Phong Nha hay còn có tên gọi khác là Động Thầy Tiên, Núi Thầy, Động Troóc, Hang Trùa,…Tuy nhiên, người ta thường hay gọi nhất vẫn là Phong Nha.

Có rất nhiều giả sử cho cái tên này, Lê Qúy Đôn cho rằng đây là tên của một làng miền núi ngày xưa (ngày nay là thôn Phong Nha, xã Sơn Trạch, huyện Bố Trạch).

Song cũng có người cho rằng, Phong Nha xuất phát từ việc các ngọn núi xếp đều đặn, ví như hình ảnh các quan xếp thành hàng trên sân chầu, quan thự. Dựa vào hình ảnh đó người ta lấy Phong Nha theo chữ Hán để gọi hang động này.

Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng và lịch sử hình thành

Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng lần đầu tiên được thành lập năm 1986

Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng là khu rừng đặc dụng đầu tiên của tỉnh Quảng Bình. Nó được xây dựng nhằm mục đích bảo tồn hệ sinh thái rừng nguyên sinh trên núi đá vôi gắn liền với các di tích lịch sử của người Việt. Tiền thân của vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng là khu rừng đặc dụng Phong Nha được thành lập năm 1986 với tổng diện tích lên đến 5.000 ha.

• Năm 1993, khu rừng đặc dụng Phong Nha được chuyển thành Khu bảo tồn thiên nhiên Phong Nha theo quyết định của UBND tỉnh Quảng Bình và tăng tổng diện tích lên 41.132 ha.
• Năm 1999, Khu bảo tồn thiên nhiên Phong Nha được đầu tư, mở rộng và đề xuất việc điều chỉnh phân hạng quản lí từ Khu bảo tồn thiên nhiên lên Vườn Quốc Gia.
• Năm 2001, vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng được thành lập. Theo quyết định mà Thủ tướng Chính phủ đề ra thì tổng diện tích vườn lên đến 85.754 ha (Phân khu Bảo vệ nghiêm ngặt là 64.894 ha, Phân khu Phục hồi sinh thái là 17.449 ha, Phân khu Hành chính dịch vụ là 3.411 ha).
• Năm 2003, vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng được UNESSCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới theo tiêu chí số VII (có các giá trị địa mạo, địa lý, địa chất nổi bật toàn cầu).
• Năm 2009, vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng được công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt.
• Năm 2013, ranh giới vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng được điều chỉnh từ 85.754 ha lên 123.326 ha.

Năm 2015, vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng lần thứ 2 được UNESSCO thêm vào Danh sách Di sản thế giới  với tiêu chí thứ IX (có giá trị nổi bật đại diện cho các tiến trình sinh thái trong sự tiến hóa và phát triển của các hệ sinh thái trên cạn) và tiêu chí thứ X (sở hữu môi trường sống tự nhiên có ý nghĩa nhất đối với việc bảo tồn đa dạng sinh học).

Một số thông tin khác về vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng

Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng là nơi sở hữu nhiều cảnh đẹp của nhân gian

Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng là một địa chỉ nổi tiếng về: Địa chất, địa mạo, hệ thống hang động, đa dạng sinh học,… Mời các bạn theo dõi tiếp bài viết để biết thêm các thông tin liên quan khác nhé!

Địa chất, địa mạo

Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng được mệnh danh là bảo tàng địa chất khổng lồ không chỉ của riêng Việt Nam mà còn của toàn thế giới. Sở dĩ nơi đây được mệnh danh như vậy là vì có cấu trúc địa lí phức tạp, tập hợp nhiều loại đá khác nhau (sa thạch, thạch anh, sa thạch, thạch anh,…).

Mặt khác, nơi đây cũng có lịch sử phát triển địa chất phức tạp không kém, một số nghiên cứu cho rằng nó bắt đầu từ 400 triệu năm trước của trái đất. Trải qua 5 giai đoạn kiến tạo địa chất, ngày nay Phong Nha Kẻ Bàng có hệ thống địa chất, địa mạo đa dạng, hiếm có, trở thành đề tài nghiên cứu cho nhiều chuyên gia trên thế giới.

Hệ thống hang động

Nhắc tới Phong Nha Kẻ Bàng không thể không nhắc tới quần thể hơn 300 hang động lớn nhỏ kỳ vỹ và phong phú tại đây. Nó kích thích sự tòm mò và hứng thú của các nhà khoa học đam mê thám hiểm hang động cũng như các nhà thám hiểm và du lịch.

Hang động ở đây được chia thành 3 hệ thống chính bao gồm: Hệ thống động Phong Nha, hệ thống hang Vòm và hệ thống hang Rục Mòn.

• Hệ thống Phong Nha: Hệ thống Phong Nha bắt nguồn từ phía Nam của vùng núi đá vôi Kẻ Bàng, với tổng chiều dài trên 45km. Các hang trong hệ thống này được phân bổ theo dạng cành cây và chạy theo hướng Đông Bắc – Tây Nam:
• Hang tối (chiều dài 5.258m và cao 83m, dài 736m): Nằm trên thượng lưu sông Son.
• Hang Chà An (dài 667m và cao 15m)
• Hang Thung (sở hữu dòng sông ngầm có chiều dài 3.351m)
• Hang Én (dài 1.645m và cao 78,6m): Bên trong có bãi cát, là nơi sinh sống của chim Én.
• Hang Khe Tiên (dài 520m): Nằm ở phía Nam Phong Nha.
• Hang Khe Ry: Nằm ở phía Nam Phong Nha
• Hang Khe Thi
• Động Phong Nha
• Hệ thống hang Vòm: Hệ thống hang Vòm bắt nguồn từ hang Rục Cà Roòng và kết thúc là hang Vòm. Hệ thống này nằm trên trục có hướng chung là Nam – Bắc và bao gồm:
• Hang Vòm (dài 15.05km và cao 145m): Là địa điểm có nhiều thạch nhũ và măng đá đẹp.
• Hang Đai Cao (dài 1.645m và cao 28m)
• Hang Duột (dài 3.927m và cao 45m): Sỡ hữu bãi cát siêu mịn.
• Hang Cá (dài 1.500m cao 62m)
• Hang Hổ (dài 1.616m và cao 46m)
• Hang Over (dài 3.244m, cao 103, rộng khoảng 30-50m)
• Hang Pygmy (dài 845m)

• Hang Rục Caroòng: Đây là nơi sinh sống của dân tộc Arem, một trong những dân tộc ít người tại Việt Nam. Họ sinh sống trong hang động và kiếm ăn bằng hình thức săn bắt, hái lượm.

Hệ thống hang Rục Mòn  có chiều dài 2.863m, sâu 49m. Đây là một hang động lớn thuộc địa phận huyện Minh Hóa, có nhiều nhũ đá với cảnh vật hoang sơ tuyệt đẹp, nhưng vẫn chưa được khai thác nhiều .

Bên cạnh, hệ thống hang thì vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng còn được biết đến với các động nổi tiếng, kỹ vỹ như: Động Phong Nha, động Tiên Sơn, Động Thiên Đường, hang Sơn Đoòng.

• Động Phong Nha: Đây là động nước có tổng chiều dài lên đến 7.729m với 14 hang động. Phong Nha được đặt cho cái tên “Thiên Nam đệ nhất động” kể từ khi trở thành địa điểm đầu tiên được đưa vào khai thác du lịch tại Phong Nha Kẻ Bàng Quảng Bình. Động này có nhiều thạch nhũ với hình dáng vô cùng bắt mắt, không khí mát mẻ, dễ chịu rất được du khách ưa chuộng.
• Động Tiên Sơn: Được phát hiện vào năm 1935, Tiên Sơn là một hang động khô nằm ở độ cao 200m. Tương tự Phong Nha, nơi đây sở hữu cảnh thạch nhũ và măng đá vô cùng kỳ ảo. Âm thanh tại các cột đá và phiến đá khi được gõ vào vang vọng được ví như tiếng cồng chiêng và tiếng trống. Có lẽ, cũng vì lí do này mà thạch nhũ tại đây được các chuyên gia đánh giá là kỳ vỹ bậc nhất tại Di sản Phong Nha – Kẻ Bàng.
• Động Thiên Đường: Hiệp hội hang động Hoàng gia Anh đã đánh giá động Thiên Đường là hang động khô dài bậc nhất Châu Á. Sở dĩ, hang động này được gọi với cái tên Thiên Đường là do có cấu trúc kỳ vỹ, tráng lệ và huyền ảo, đẹp tựa thiên cung nơi trần thế.
• Hang Sơn Đoòng: Sơn Đoòng được mệnh danh là hang động lớn nhất thế giới trong năm 2009 – 2010. Năm 2003, hang động này bắt đầu được khai thác theo hình thức khám phá mạo hiểm. Thạch nhũ ở đây được đánh giá là có nhiều hình thù kỳ lạ, có những điểm trong lòng hang chứa tới cả rừng cây nguyên sinh. Hang Sơn Đoòng đẹp đến mức các nhà khoa học địa chất thế giới phải công nhận đây là hang động kỳ vĩ nhất thế giới.

Hệ thống sông ngòi và đỉnh núi

Hệ thống sông ngòi tại vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng tương đối phức tạp. Nơi đây có 3 con sông chính là  sông Chày, sông Son và sông Troóc. Ngoài ra, nơi đây còn sở hữu hàng chục con suối cùng hệ thống thác nước đẹp đến nao lòng như: Thác Gió, Thác Mệ Loan, Suối Trạ Ang,…

Bên cạnh đó,  tại Phong Nha Kẻ Bàng còn có khá nhiều đỉnh núi có độ cao trên 1.000m vô cùng hiểm trở (Co Rilata cao 1.128m, Co Preu cao 1.213m). Xen kẽ giữa núi cao là thung lũng trùng trùng, điệp điệp phù hợp cho việc khai thác du lịch sinh thái.

Đa dạng sinh học

Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng là nơi sinh sống và trú ngụ của rất nhiều loài động, thực vật quý hiếm. Trong đó, có tới 112 loài thực vật và 83 loại động vật được ghi trong Sách đỏ Việt Nam. Hiện nay, đây là nơi chứa đựng nhiều tư liệu sống quý giá phục vụ cho quá trình nghiên cứu của các nhà khoa học.

Giá trị khảo cổ, lịch sử, văn hóa

Có thể nói, Phong Nha Kẻ Bàng là địa chỉ tập trung của nhiều giá trị khảo cổ và lịch sử, văn hóa. Nơi đây đã từng tồn tại và đang hiện diện cả một hệ di tích lịch sử và văn hóa vô cùng giá trị như: Các di tích khảo cổ học giai đoạn tiền sử, Việt cổ và văn hoá Chămpa, các khu di tích làm căn cứ trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhà vua Hàm Nghi cuối thế kỷ XIX tại núi Ma Rai,…

Bên cạnh đó, tại đây còn có nhiều địa danh nổi tiếng đã đi vào lịch sử với nhiều chiến công hiển hách như: Bến phà Xuân Sơn, bến phà Nguyễn văn Trỗi, Ngầm Trạ Ang, Hang Tám Cô,… Ấy là nhân chứng cho một thời lịch sử hào hùng, không ngại hy sinh của cha ông ta. Là một lời nhắc nhở cho các thế hệ con cháu sau này hòa bình “đắt giá” như thế nào.

Dân tộc sinh sống

Dân số tại vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng trên 47.000 người với 3 dân tộc chính (Kinh, Bru – Vân Kiều và Chứt). Trong đó, dân tộc Kinh chiếm 83,1% tổng dân số, dân tộc Chứt chiếm 4,3% (Sách, Mày, Rục, A rem), dân tộc Vân Kiều chiếm 12,6% (người Vân Kiều, Khùa, Ma Coong, Trì). Cho đến nay, một số dân tộc tại đây vẫn còn  giữ nhiều đặc điểm sinh hoạt của thời nguyên thủy. Bên cạnh đó, họ cũng lưu giữ được nhiều phong tục, tập quán và lễ hội vô cùng đặc sắc.

Vườn Quốc Gia Phong Nha – Kẻ Bàng đã và đang là địa chỉ lui tới của đông đảo du khách trong và ngoài nước. Đặc biệt, nơi đây cùng với Thành nhà Hồ, Thánh địa Mỹ Sơn, Phố cổ Hội An, Cố đô Huế đã tạo nên “Con đường Di sản miền Trung” với nhiều sắc màu văn hóa rực rỡ.

Nếu quy du khách đang có dự định ghé thăm dải đất miền Trung thì liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ nhé. Phong Nha Explorer rất hân hạnh đồng hành cùng quý khách hàng.